Gà chọi Việt Nam hay gà đá là những giống gà rất hiếu chiến, thường nuôi với mục đích là để chọi, đá. Gà chọi Việt có hai loại chính đó là gà đòn và gà cựa. Gà đòn thường được nuôi ở những khu vực phía Bắc và Trung; gà cựa được nuôi rất nhiều ở phía Nam.
Phân loại gà chọi Việt Nam
Gà đòn có trọng lượng khoảng 2,8 kg – 4,0 kg. Dùng đòn chân để đánh đối phương đến khi thắng. Gà nòi đòn là giống gà trụi cổ và là một giống gà cổ xưa. Chân khá cao, cốt lớn dùng để đá chân trơn hoặc bịt cựa, đây chính là giống gà tổ tiên của dòng gà chọi.
Gà đòn có thể trạng lớn hơn so với các dòng gà khác, gan lỳ và rất dũng mãnh, tuy không được nhanh nhẹn như dòng gà nòi cựa, nhưng đòn đá vô cùng mạnh.
Gà cựa chủ yếu được nuôi ở khu vực phía Nam, gà được đá có cựa nguyên hoặc cựa bằng kim loại gắn vào chân. Giống gà cựa thường có trọng lượng khoảng 3kg. Đá gà cựa chính là một hình thức sát phạt, người ta thường mua cựa sắt để tra vào trong chân gà hoặc chuốt cựa gà sao thật bén.
Chơi gà cựa thiên nhiều về ăn thua, không thể chiêm ngưỡng được tài nghệ của gà. Gà nòi cựa hay còn gọi với cái tên khác là gà nòi, nhưng để dễ dàng phân biệt với giống gà nòi của Miền bắc, nên có nhiều nơi người ta thường gọi là gà cựa, hay là gà nòi cựa.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách chống rét cho gà chọi vào mùa đông hiệu quả
Nguồn gốc và sự phân bố các loại gà chọi Việt Nam
Đã có rất nhiều tranh cãi về nguồn gốc gà nòi Việt Nam. Có những gà nòi Việt Nam đã được thuần hóa cách đây hơn 8000 năm tại Đông Nam Á trong một khu vực phạm vi bao gồm Thái Lan và Việt Nam, nơi mà ngày nay loại gà rừng đỏ đang sinh sống.
Qua quá trình lai tạo và chọn giống phức tạp, ở Việt Nam đang có một số giống gà nòi rất nổi tiếng được những người đá gà yêu chuộng.
- Miền Bắc có: Gà Thổ hà (Bắc Giang); gà Đồ Sơn (Hải Phòng); gà Nghi Tàm; Nghĩa Đô và Vân Hồ (Hà Nội) ngoài ra tại đa số các tỉnh thành khác như Bắc Ninh, Thái Nguyên, Phú thọ, Sơn La hay Đô Lương – Nghệ An đều có các dòng gà nòi riêng.
- Miền Trung có rất nhiều lò gà tên tuổi như: Ninh Thuận có gà Phan Rang; Khánh Hòa có gà Vạn Giã và Gò Dúi; Quảng Ngãi có gà Sông Vệ, Sa Huỳnh; Bình Định nổi tiếng có gà đòn, thế. Đặc biệt nếu như đá gà liên tỉnh, các nơi gặp gà chọi Bình Định đều phải thận trọng. Bình Định có rất nhiều lò gà nổi danh như là:
- Hoài Nhơn có gà Hoài Châu và Kim Giao (Hoài Hải);
- Hoài Ân có gà Mộc Bài (Ân Phong);
- Phù Cát có gà Cát Chánh;
- Tuy Phước có gà Gò Bồi;
- Quy Nhơn có gà Phú Tài và đặc biệt Tây Sơn có gà Bắc Sông Kôn (là dòng gà Nguyễn Lữ lưu truyền).
- Miền Nam có gà Chợ Lách (Bến Tre), gà Cao Lãnh (Đồng Tháp), gà Châu Đốc (An Giang) và gà Bà Điểm. Tuy nhiên ở khu vực miền Nam chủ yếu đá gà cựa. Với điều kiện tự nhiên và khí hậu rất thuận lợi và hết sức đặc thù vì vậy nghề nuôi gà nòi đã xuất hiện nơi này từ khá lâu. Chợ Lách cũng chính là một trong những nơi giữ được nguồn gen của những giống gà nòi quý hiếm.
Để có thể tạo ra gà giống tốt thì vấn đề quan trọng nhất là phải biết chọn lựa gà mái chất lượng, đi kèm với gà trống tuyệt hảo để lai tạo lại với nhau. Gà mái phải có ngoại hình khỏe mạnh và hung hăng để di truyền tính mạnh mẽ sang đàn con, còn gà trống thì phải có thể chất tốt, gan lỳ, chịu đòn tốt và tránh đòn nhanh lẹ.
Kết luận
Bài viết trên chúng tôi đã giới thiệu về gà chọi Việt Nam, nguồn gốc và phân loại gà chọi Việt. Mong rằng những thông tin ở trên sẽ giúp ích cho bạn trong việc lựa chọn chiến kê trong những trận đá gà trực tiếp.