Kỹ thuật nuôi mối sinh sản làm thức ăn cho gà đá

Mối vốn là loài côn trùng có hại mà con người luôn tìm cách trừ khử. Nhưng nó lại là thức ăn khoái khẩu của nhiều loài vật nuôi, trong đó có tắc kè, rắn mối và gà. Gần đây, nhiều hộ chăn nuôi đã bắt tay vào nuôi mối, nhưng do chưa nắm được kỹ thuật nuôi nên còn gặp nhiều thất bại. Để tháo gởi khó khăn này chúng tôi xin giới thiểu tới quý bà con kỹ thuật nuôi mối sinh sản làm thức ăn cho các loài bò sát và gia cầm.

Cách làm chuồng nuôi mối:  Các bạn có thể dung chậu nhựa (plastic), xây hồ nuôi… miễn là mối không bò được ra ngoài là được.

• Lót một lớp đất bên dưới chậu.
•  Nếu muốn thu hoạch gối đầu thì có thể bố trí nhiều chậu nuôi.
• Có thể đậy nắp, chỉ chừa kẽ hở rất nhỏ cũng đủ để mối thở.
• Đặt chậu nơi tối và mát mẻ.
• Mối leo trèo kém và hầu như không có khả năng tự vệ khi ra khỏi tổ. Mối cũng không có thói quen đi quanh quẩn kiếm mồi như kiến. Tuy nhiên, để đảm bảo mối không bò ra ngoài, người ta lồng hai chậu với nhau và đổ nước ở giữa.

Làm tổ cho mối: Có thể làm tổ cho mối bằng các tấm gỗ ghép lại, ở giữa để khe hở chừng 1.5 li để mối bò. Các tấm gỗ khoét lỗ đường kính độ chục phân, giữa nhét khăn ăn hoặc giấy vệ sinh.

• Các nhà vườn ở nông thôn mỗi năm tỉa cành, mé nhánh, quét lá rụng cũng dư ra rất nhiều gỗ tạp có thể tận dụng để nuôi mối. Cần phơi khô trước khi cho mối ăn.
• Quan sát và bổ sung thêm thức ăn một khi mối đã ăn hết.
• Dưới đây là một ví dụ: Thức ăn của mối là những que kem.

Mối giống: Loại mối thường được chọn nuôi là mối đất (subterranean) bởi khả năng tiêu thụ chất xơ, tốc độ và quy mô phát triển bầy đàn rất mạnh (lên đến cả triệu con).

• Tốt nhất hãy tìm tổ mối đất ở địa phương. Không nhất thiết phải bắt bằng được mối vua và mối chúa. Chỉ cần bắt được ấu trùng mối vua và mối chúa cùng với một số mối thợ, mối lính để đem nuôi. Ấu trùng sẽ phát triển thành mối vua và mối chúa thực sự. Chúng giao phối với nhau để duy trì bầy đàn
• Làm tương tự trong trường hợp ươm nuôi bầy mới.

• Cuốn chiếu: Dỡ bỏ hai tấm ván ở trên, mặt tấm ván dưới cùng chứa đầy mối, nhấc lên và rũ mối vào chậu. Đem mối cho gà ăn.
• Toàn bộ: Tuyển lại mối vua, mối chúa và một số mối thợ cho bầy sau. Phần còn lại đem cho gà ăn.

• Chỉ tìm và nuôi những loài có sẵn ở địa phương.
• Không nuôi trong thành phố.
• Không để mối thất thoát ra ngoài. Nếu ngừng nuôi, phải tiêu hủy hết.

Ghi chú

• Nếu không nuôi, các bạn có thể đặt bẫy mối: nạp gỗ hay bìa các-tông vào thùng nhựa khoét lỗ rồi chôn hoặc đặt gần tổ mối. Sau một thời gian –> mở nắp để thu hoạch. Nên giữ cố định thùng nhựa, chỉ rũ bìa các-tông để thu hoạch mối, như vậy các đường hầm mà mối xây dựng từ tổ đến thùng sẽ không bị hư hỏng.
• Bạn cắt tranh phơi khô chất thành đống cách mặt đất khoảng 10 cm. Nếu hên thì vài ngày sau sẽ thấy mối bò lên, sau đó có thể bỏ thêm lá cây củi mục làm thức ăn cho mối. Sau 30-45 ngày thì bới ra cho gà ăn vậy thôi chắc chắn gà sẽ rất thích ăn món mối này.
• Phân biệt mối với kiến và ong: tuy cả ba đều là loài côn trùng có tập tính xã hội nhưng khác với điều mọi người lầm tưởng, mối không có quan hệ họ hàng gần với kiến và ong. Nói ngắn gọn, kiến tiến hóa từ một loài ong bắp cày cổ trong khi mối tiến hóa từ một loài gián ăn gỗ cổ!
• Cả hai đều có hiện tượng bay tách bầy (nutipal flight). Kiến đực và kiến cái giao phối trên không trung. Kiến cái đã thụ tinh rơi xuống đất trở thành kiến chúa, nó có thể tự làm tổ và phát triển bầy đàn mới hoặc quay trở về đàn cũ. Bởi vậy, một tổ có thể tồn tại nhiều kiến chúa. Kiến chúa chỉ thụ tinh một lần và dự trữ để dùng trong suốt cuộc đời còn lại của mình.
• Mối đực và mối cái chỉ thuần túy bay tách bầy mà không giao phối trên không. Khi rơi xuống đất chúng mới tìm chỗ làm tổ, trở thành mối vua và mối chúa, giao phối và bắt đầu xây dựng bầy đàn mới. Trong bầy đàn có những ấu trùng mối vua và mối chúa làm dự bị sinh sản. Nếu mối vua và mối chúa chính bị bắt hoặc chết đi thì các ấu trùng sẽ thay thế.
• Để phát triển bầy đàn. Với tổ kiến, bạn nhất định phải bắt được kiến chúa, trong khi với tổ mối thì bạn chỉ cần bắt được ấu trùng mối vua và mối chúa là đủ. Chúng sẽ tự phát triển thành mối vua và mối chúa chính thức. Chính vì lẽ đó mà việc treo thưởng cho người bắt được mối chúa (phá đê) như chính sách ngày xưa có lẽ không đem lại hiệu quả.